Świeże mleko od krowy
Mleko prosto od krowy to dla wielu z nas wspomnienie sielskiego dzieciństwa lub wakacji na wsi | fot.: Fotolia

Fakty i mity na temat mleka

„Pij mleko, będziesz wielki” brzmi stary slogan reklamowy. Mleko ma zarówno swoich zwolenników, jak i przeciwników. Zwolennicy twierdzą, że mleko jest doskonałym źródłem wapnia, pomaga zrzucić zbędne kilogramy, wzmacnia kości oraz zęby. Przeciwnicy twierdzą, że mleko powoduje alergie, zakwasza organizm, psuje cerę i sieje spustoszenie w przewodzie pokarmowym. Która strona ma rację? 

Większość dorosłych nie toleruje laktozy zawartej w mleku

MIT. Większość dorosłych w naszym kraju dobrze toleruje laktozę dzięki obecności enzymu – laktazy, która rozkłada laktozę do glukozy i galaktozy. Enzym ten wykazuje najwyższą aktywność w przewodzie pokarmowym noworodków. Aktywność laktazy w jelicie cienkim zmniejsza się wraz z wiekiem, jednak u większości dorosłych pozostaje aktywna. Spożywanie dużych ilości mleka i produktów mlecznych może wywołać objawy nietolerancji laktozy, ale przy umiarkowanym spożyciu nabiału takie dolegliwości u większości dorosłych nie występują. W przypadku nietolerancji laktozy należy ograniczyć spożycie mleka i produktów mlecznych. Jeżeli  natomiast po spożyciu mleka nie cierpimy z powodu biegunki, wzdęć, bólów brzucha –  nie ma medycznych podstaw dla wykluczenia mleka z diety. Co prawda, są nacje, które nie tolerują mleka – należą do nich np. Azjaci. W przypadku naszej szerokości geograficznej mleko przez wieki stanowiło jeden z podstawowych produktów spożywczych, a więc jesteśmy uwarunkowani do jego spożywania.

Mleko w diecie
Mleko ma zarówno swoich zwolenników, jak i przeciwników | fot.: Fotolia

Mleko powoduje zakwaszenie organizmu

MIT. Jest to mit powielany przez osoby, które nie znają podstaw fizjologii człowieka. Organizm ludzki jest wyposażony w szereg mechanizmów umożliwiających zachowanie równowagi kwasowo – zasadowej. We krwi znajdują się bufory, które neutralizują jony wodorowe powodujące zakwaszenie organizmu. Jeżeli tych jonów jest za dużo mogą zostać wydalone przez nerki lub płuca. W zdrowym organizmie mechanizmy te działają sprawnie, nieustannie monitorując pH płynów ustrojowych i reagując na nawet najmniejsze zmiany. Spożywanie produktów mlecznych nie powoduje zaburzeń w ich działaniu. Zakwaszenie organizmu, czyli kwasica metaboliczna jest stanem zagrożenia życia wywołanym np. przez niewydolność nerek, zatrucie alkoholem, cukrzycę, a nie przez spożywanie mleka.

Najzdrowsze jest mleko prosto od krowy

MIT. Jak dowodzą badania mleko prosto od krowy i mleko pasteryzowane nie różnią się między sobą wartościami odżywczymi, zawartością wapnia czy witamin. „Surowe” mleko jest jednak potencjalnie niebezpieczne z mikrobiologicznego punktu widzenia. Pasteryzacja jest procesem, w którym niszczone są chorobotwórcze bakterie takie jak Escherichia coli, Campylobacter jejuni, Listeria monocytogenes. Bakterie te wywołują zwykle zakażenia żołądkowo – jelitowe objawiające się biegunką, wymiotami, gorączką i bólami brzucha. Jednak u osób z z deficytami odporności, dzieci, kobiet ciężarnych lub osób wrażliwych na zakażenie mogą wywołać sepsę, zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych lub nawet doprowadzić do zgonu. Z tego względu nie powinniśmy spożywać mleka prosto od krowy, które nie zostało poddane pasteryzacji. Oczywiście nie każde mleko od krowy jest niebezpieczne. Tu obowiązuje zasada przestrzegania podstawowych wymogów higieny. Wybierajmy więc mleko od sprawdzonego, najlepiej znanego nam osobiście dostawcy. W innych przypadkach warto je wcześniej przegotować.

Kobiety w ciąży nie powinny spożywać mleka

MIT. Kobiety w ciąży nie powinny spożywać mleka niepasteryzowanego i produktów mlecznych, które z takiego mleka powstały np. serów pleśniowych. Wynika to z zagrożenia zakażeniem Listerią monocytogenes. Bakteria ta wykazuje zdolność do namnażania się w temperaturze 2-8 stopni Celsjusza, dlatego rozwija się nawet w produktach przechowywanych w lodówce. Listeria penetruje z przewodu pokarmowego do krwi, a wraz z krwią do innych narządów. Wykazuje szczególne powinowactwo do ośrodkowego układu nerwowego. Zakażenie Listerią u kobiety ciężarnej może doprowadzić do poronienia i śmierci płodu, poważnych wad wrodzonych lub zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych noworodka. Zapalenie to może rozwinąć się w sepsę i doprowadzić do śmierci dziecka.

Spożywanie mleka pomaga schudnąć

MIT. Spożywanie mleka nie pomaga schudnąć, utrata masy ciała jest efektem deficytu kalorycznego, a nie spożywania konkretnych produktów. Dodatkowo mleko jako produkt płynny nie wywołuje uczucia sytości, dostarcza natomiast kalorii. Mleko nie wspomaga w żaden sposób odchudzania, tak samo jak nie czyni tego większość cudownych produktów, na które pojawiają się sezonowe mody. Najlepszym sposobem na odchudzanie jest zbilansowana dieta i odpowiednia dawka ruchu.

Mleko jest dobrym źródłem wapnia

PRAWDA. Mleko jest dobrym źródłem wapnia, ponieważ zawiera korzystny stosunek wapnia do fosforu (1:1) oraz laktozę, która ułatwia wchłanianie wapnia. Istnieją jednak produkty o większej zawartości wapnia niż mleko. Do produktów tych należy m.in soja, ryby, fasola, bób. W diecie wegańskiej dobrym zamiennikiem wapnia jest mleko sojowe, które jest wzbogacane w wapń i jest tak samo dobrym jego źródłem jak mleko krowie.

Mleko prosto od krowy
Jak pokazują liczne dokumenty produkcja mleka jest nieco bardziej humanitarna niż produkcja mięsa | fot.: Fotolia

Produkcja mleka jest nieetyczna i nieekologiczna

PRAWDA/MIT. Jak pokazują liczne dokumenty produkcja mleka jest nieco bardziej humanitarna niż produkcja mięsa. Produkcja mleka wiąże się także z pewnym okrucieństwem wobec zwierząt. W masowej produkcji krowy muszą być sztucznie zapładnianie, aby podtrzymać produkcję mleka. Cielęta płci męskiej przeznaczone są do uboju. Przez większość życia krowy przebywają w ciasnych boksach, bez możliwości swobodnego, nieskrępowanego ruchu. Średni czas trwania życia krowy w przemyśle mleczarskim wynosi około 4-6 lat, natomiast w dobrych warunkach krowy żyją około 20 lat. Dodatkowo antybiotyki stosowane w hodowli dostają się wraz z kałem i moczem zwierząt do środowiska, co w dłuższej perspektywie może przyczyniać się do powstawania szczepów opornych na antybiotyki bakterii. Mleko warto więc kupować od sprawdzonych dostawców, z ekologicznych źródeł i małych hodowli.

Mleko roślinne
Mleka roślinne nie zawierają laktozy, dlatego mogą być dobrą alternatywą dla mleka krowiego u osób z nietolerancją | fot.: Fotolia

Istnieją dobre substytuty mleka

PRAWDA. Obecnie na rynku dostępnych jest wiele zamienników mleka – mleko sojowe, ryżowe, migdałowe i wiele innych. Stanowią one dobrą alternatywę dla mleka krowiego, jednak nieznacznie różnią się smakiem. Mleka roślinne nie zawierają laktozy, dlatego mogą być dobrą alternatywą dla mleka krowiego u osób z nietolerancją.

Podsumowując, spożywanie mleka nie wiąże się z zagrożeniem zdrowotnym, jeśli zostanie ono poddane procesowi pasteryzacji. Dla wielu osób może być doskonałym źródłem wapnia w diecie, dostarcza witamin A, D, E, potasu, fosforu. Nie jest jednak niezbędne w diecie i może być zastąpione przez inne produkty. Zapotrzebowanie na wapń może zostać pokryte przez spożywanie ryb, orzechów, nasion strączkowych. W przypadku osób na diecie wegańskiej i nietolerujących laktozy dobrą alternatywą są mleka roślinne.

EBR

About admin

Check Also

komunikacja niewerbalna

Znaczenie komunikacji niewerbalnej w biznesie

Komunikacja niewerbalna odgrywa nieocenioną rolę w biznesie, uzupełniając i często wzmacniając przekaz słowny. Gestykulacja, postawa …

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *